Sự thống nhất lại của Ai Cập thời kỳ Trung vương quốc

Sự thống nhất lại của Ai Cập

Sự thống nhất lại của Ai Cập sau khi Cổ vương quốc tan rã đã trở thành một yêu cầu bức thiết, mở ra thời kỳ Trung vương quốc trong lịch sử Ai Cập cổ đại.

Sau khi Cổ vương quốc tan rã, Ai Cập bước vào thời kỳ phân liệt và loạn lạc kéo dài hơn 300 năm. Trong thời kỳ này, Ai Cập đã thay đổi đến bốn vương triều (từ vương triều VII đến vương triều X).

Tài liệu lịch sử thời kỳ này để lại rất hiếm hoi, nên chúng ta không hiểu biết được nhiều lắm, nhưng đại để thì ở thời kỳ này có xảy ra nhiều cuộc khởi nghĩa của nô lệ và dân nghèo, nhiều cuộc chiến tranh thường xuyên diễn ra giữa tầng lớp quý tộc thống trị các châu, nhằm tranh giành nguồn nước, đất đai và nô lệ. Ngoài ra còn có cả ngoại tộc đến xâm lược, như cuộc xâm nhập của bộ lạc du mục Semit từ vùng Syria sang chẳng hạn, khiến cho thế cuộc trở nên hết sức hỗn loạn.

Tình hình đó ảnh hưởng tai hại đến nền sản xuất kinh tế, trước hết là nền sản xuất nông nghiệp, vì các công trình thủy lợi trong nước đều bị phế bỏ lâu ngày, không ai chăm sóc, tu bổ. Mất mùa và đói kém thường xuyên xảy ra. Điều đó rất có hại cho sự phát triển kinh tế của các châu, đồng thời cũng không có lợi cho giai cấp thống trị chủ nô ở các nơi. Bởi vậy, sau một thời kỳ phân liệt và loạn lạc lâu dài, việc khôi phục lại nhà nước thống nhất trung ương tập quyền đã trở thành một yêu cầu bức thiết đối với Ai Cập.

Sự thống nhất lại của Ai Cập không những có khả năng khôi phục và mở mang hệ thống thủy lợi toàn quốc nhằm thúc đẩy sản xuất nông nghiệp phát triển lên một bước mới, mà còn tạo điều kiện cho giai cấp thống trị chủ nô ở các nơi thống nhất lực lượng để trấn áp bạo động và khởi nghĩa của nô lệ và dân nghèo. Đình chỉ chiến tranh cướp bóc, lập lại trật tự, an ninh trong nước, để phòng ngoại xâm, phát triển mậu dịch đối ngoại… đều đòi hỏi một nhà nước thống nhất và lớn mạnh. Đó là những tiền đề kinh tế và xã hội dẫn đến công cuộc thống nhất Ai Cập lại lần thứ hai.

Sự thống nhất lại của Ai Cập
Sự thống nhất lại của Ai Cập

Trung tâm thống nhất ở miền Bắc là đô thành Heracleopolis, ở miền Nam là đô thành Thebes. Heracleopolis là một châu ở đồng bằng tương đối rộng, lại ở chỗ giao tiếp giữa vùng tam giác châu và thung lũng sông Nile, nên về mặt kinh tế, có ưu thế hơn so với các châu khác ở miền Bắc. Châu Thebes thì ở một vị trí địa lý và chiến lược rất có lợi, vì ở gần miền núi Nubia giàu có và dễ dàng thông thương với Hồng Hải. Giữa hai trung tâm đó đã từng diễn ra một cuộc tranh chấp lâu dài nhằm giành quyền bá chủ trên toàn bộ Ai Cập. Trong cuộc tranh chấp đó, do sự liên minh giữa các châu miền Nam tương đối chặt chẽ hơn so với các châu miền Bắc, nên thắng lợi cuối cùng thuộc về Thebes.

Thủ lĩnh của thành Thebes là Mentuhotep trở thành Pharaon tiếp theo của Ai Cập, người sáng lập ra vương triều XI, đóng đô ở Thebes. Từ đó bắt đầu thời kỳ Trung vương quốc trong lịch sử Ai Cập cổ đại.

Sự thống nhất lại của Ai Cập – LichSu.Org

Leave a Comment

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.